Avrupa Birliği ülkelerince uygulamaya konulan Yeni Yaklaşım Direktifleri ile birlikte çok çeşitli ürün grupları belirlenmiş ve söz konusu bu ürünler için gerekli duyulan uygunluk ve güvenlik çalışmalarının kapsamı tespit edilerek uygulanmaya başlanmıştır. Ayrıca bu ürünlere CE işaretinin konulmasına yönelik uygulama da zorunlu koşulmuştur.
Yeni Yaklaşım Direktifleri kapsamında aşağıda gösterilen üç ana direktif esas alınmaktadır:
• 2006/42/AT sayılı Makina Emniyeti Direktifi
• 2006/95/AT sayılı Alçak Gerilim Direktifi (LVD)
• 2004/108/AT sayılı Elektromanyetik Uyumluluk Direktifi (EMC)
• 2014/30/EU sayılı Elektromanyetik Uyumluluk Direktifi (EMC)
Ülkemizde de Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından, yukarıda sözü edilen Elektromanyetik Uyumluluk Direktifi (Electromagnetic Compatibility, EMC) esas alınarak Elektromanyetik Uyumluluk Yönetmeliği (2004/108/AT) yayınlanmıştır.
Bu yönetmeliğin çıkarılma amacı şudur:
Bu kapsamda olmak üzere elektromanyetik uyumluluk testlerinin yapılması gerekli cihazlar şunlardır:
• Çalışırken çevresine elektrikli veya elektromanyetik dalgalar yayan cihazlar
• Çalışırken çevresine elektrikli veya elektromanyetik dalgalar yayan bir cihazdan etkilenen cihazlar
• Kulllanım şekline göre hareketli olan veya belli bir yere monte edilen ve sürekli olarak kullanılacak olan cihazlar
Bilgisayar ve iletişim teknolojileri geliştikçe, bugün birçok elektrikli veya elektronik cihaz birarada çalışmak zorunda kalmaktadır. Doğal olarak bu araçların birbirlerine yakın çalışmaları ve birbirlerini etkilemeleri ya da birbirlerinden etkilenmeleri kaçınılmazdır. Bu cihazların yaydıkları elektromanyetik alanların insanların DNA yapısına kadar birçok organını etkilediği ve bağışıklık sistemine zarar verdiği artık bilimsel araştırmalarla da ortaya konulmuştur.
Yetkili test ve muayene kuruluşları tarafından, yukarıda açıklanan şekilde elektrikli ve elektronik cihazların yaydıkları elektromanyetik dalgaların boları ve etkileri tespit edilmeye çalışılmaktadır. Yapılan testlerin temel amacı, bu cihazların yaydığı elektromanyetik bozucu etkiyi belirlemeye yöneliktir.
Kuruluşumuz da bu çerçevede olmak üzere elektromanyetik uyumluluk kapsamında çok sayıda EMC testleri, ölçümleri ve kontrolleri yapmaktadır. Bu amaçla verilen hizmetler aşağıdaki tabloda yer almaktadır:
|
EMC Testleri |
|
|
EMI testleri |
Elektrostatik boşalma testleri |
|
EMF testleri |
Yansımasız oda testleri |
|
RF testleri |
İletim yoluyla bağışıklık testleri |
|
Radiated emission testleri |
Bağışıklık kafesi testleri |
|
Conducted emission testleri |
İletilen emisyon testleri |
|
Emission (emisyon) testleri |
Tıkırtı (click) testleri |
|
Immunity (bağışıklık) testleri |
Harmonik kırpışma testleri |
|
Conducted immunity testleri |
Açık alan testleri |
|
Radiated immunity testleri |
Bağışıklık testleri |
|
Radiated magnetic field testleri |
Yayınım testleri |
|
Radiated RF field immunity testleri |
Işımayla yayınım (emisyon) testleri |
|
CISPR testleri |
İletkenlikle yayınım (emisyon) testleri |
|
Power frequency magnetic field ımmunity testleri |
Işımayla bağışıklık (alınganlık) testleri |
|
Electrostatic discharging ESD testleri |
İletkenlikle bağışıklık (alınganlık) testleri |
Kuruluşumuz bu EMC test çalışmalarını, ilgili yasal düzenlemelere, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara ve test yöntemlerine uygun şekilde gerçekleştirmektedir. Bu arada kuruluşumuz, ÖSAS Akreditasyon Kurumu'ndan, TS EN ISO/IEC 17025 standardına uygun şekilde akredite olmuştur ve yapılan test, ölçüm, analiz, kontrol ve muayene işlemleri ve düzenlenen raporlar, özel ve resmi denetimlerde geçerli kabul edilmektedir.
Elektromanyetik Uyumluluk (EMC) Nedir?
Elektromanyetik uyumluluk, elektromanyetik enerjinin yaratılması, iletilmesi ve alınması durumlarında sağlanan ve elektromanyetik açıdan bir girişim oluşturmayacak her türlü etki olarak tanımlanabilir.
Oluşan standartlar sonucunda bir elektronik ürünün pazarlanabilmesi açısından elektromanyetik uyumluluk çok önemli bir kriter haline gelmiştir. Eğer bir ürün herhangi bir ülkenin elektromanyetik uyumluluk koşullarını sağlamıyorsa, ürün o avrupa birliği ülkelerinde satılamaz. Avrupa Birliği CENELEC ve IEC tarafından oluşturulmuş bu standard Avrupa Birliğini kapsadığı halde diğer kıtalarda da EMC testinin kabul gördüğü bilinmektedir.
Elektromanyetik Girişim (EMI) Nedir?
Elektromanyetik girişim EMI, elektrik ve elektronik cihazların performansında azalmalara, bozulmalara veya hatalı işlemesine yol açan radyo frekanslarında doğal veya insan kaynaklı her türlü bozucu etki veya işaret olarak tanımlanabilir.
Günlük hayattan elektromanyetik girişim örnekleri vermek gerekirse; radyo dinlerken polis telsizlerinin araya girmesi, cep telefonlarının araç ABS sistemlerini etkilemesi, baskı devrelerde sızıntı, cep telefonu ile konuşurken bilgisayarda gürültü oluşması gibi örnekler listelenebilir.
Bir cihazın elektromanyetik uyumlu olarak kabul görülmesi için 3 şart vardır:
► Kendi içinde girişime yol açmamak (öz uyumluluk).
► Diğer cihazlara girişimde bulunmamak.
► Diğer cihazlardan kaynaklanan girişime karşı bağışıklı olmak.
“Elektromanyetik Uyumluluk” (Electromagnetic Compatibility, EMC) ise, bir cihaz veya sistemin elektromanyetik ortamda, bir girişime neden olmadan ve bir girişimden etkilenmeden çalışmaya devam etmesidir. Başka bir ifadeyle cihaz veya sistemin çalışıyorken diğer cihaz veya sistemleri etkilememesi ve onların çalışmasından etkilenmemesi olarak tanımlanabilir.
Elektromanyetik girişim, cihazın etkilendiği elektromanyetik ortamın bir sonucu olarak gözlenir. Belirli bir bölgede meydana gelen tüm elektromanyetiksel olaylar, o bölgenin elektromanyetik ortamını oluştururlar. Oluşan bu elektromanyetik ortamın başlıca etkileri de EMI ve EMC olarak söylenebilir. Elektromanyetik çevreyi ise karakterize etmek istersek, 2 unsur karşımıza çıkar:
► Frekans / Zaman
► Genlik ( Elektromanyetik enerjinin şiddeti veya gerilim-akım cinsinden değeri vb.)
EMI ve EMC Doğrulama Testleri
Elektromanyetik uyumluluk ve girişim konusunda hem cihaz seviyesinde hem de platform ve sistem seviyesinde çeşitli testler mevcut. Bu testlerde kullanılan ölçütler de EMI - EMC Standartları olarak belirlenmişlerdir. Bu standartlar ürünün elektromanyetik olarak kalitesini belirleyen başlıca unsurlardır. Standartlarda iki önemli unsur yer alır:
► Test sınır değerleri.
► Test yöntemleri.
Askeri cihazlar için ayrı standartlar mevcut iken ticari cihazlar için de ayrı standartlar mevcuttur. EMI - EMC testinin iki yönü vardır:
► Emisyon
► Alınganlık ( Bağışıklık )
