2005 yılında yayınlanan Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik esaslarına göre ekolojik ürün veya organik ürün, tohumdan hasata kadar, hasattan tüketicilerin masasına gelmesine kadar bütün üretim süreçlerinde, insan sağlığına zararlı herhangi bir yöntem veya kimyasal girdi ya da katkı maddesi kullanılmadan, doğaya ve bütün canlılara zarar vermeden üretilen denetimli ve belgeli ürünlerdir.
Bu arada çok farklı anlamlarda kullanılmasına rağmen organik kavramı, sadece ekolojik ve biyolojik ürünleri ifade etmek için kullanılır. Bunun dışında ürünün sağlıklı olduğunu çağrıştıran doğal, yüzde yüz, hormonsuz, naturel, hakiki, köy ürünü veya saf gibi tanımlamaların yasal bir dayanağı yoktur ve ürünler için herhangi bir güvence sağlamamaktadır. Örneğin hormonsuz ürün dendiği zaman üretiminde hormon kullanılmadığı anlamını taşır ancak ekolojik olduğunu göstermez. Çünkü hormon kullanılmasa da suni gübre veya bazı zirai ilaçların kullanılmış olması, ürünün ekolojik kabul edilmesine engeldir.
Bu arada ürünler için düzenlenenen her belge ekolojik ürün belgesi kabul edilemez. Ekolojik ürünler için Eurepgap veya iyi tarım uygulamaları ya da ECOMark® ekolojik ürün belgelendirme programı çerçevesinde belge düzenlenmektedir. Bu ürünler, kimyasal girdilerin belli sınır değerler içinde ve doğru yöntemlerle kullanıldığı ve üretimde hijyenik koşulların esas alındığı, denetimli ve belgeli ürünlerdir.
Tarımda bugün gelinen noktada maalesef tohumlar bile orijinal olmaktan uzaklaşmıştır. Bir tarım ülkesi olan ülkemizde Anadolu topraklarında eski yerel tohumları bulmak hiç de kolay değildir. Ürünlerin görünüşünde, şeklinde, taşınmasında ve depolanmasında, dayanıklılık başta olmak üzere sırf ticari çıkarlar için tohumların genetik yapısı ile oynanmakta ve hibrit (melez) adı verilen tohumlar kullanılmaktadır. Bazı tohumlar için gen transferi yapılmasına ve GDO’lu olarak tanımlanan tohumların kullanılmasına izin verilmektedir.
Ekolojik tarımda sadece ekolojik olarak belgelenen tohumlar üretimde kullanılmaktadır. Ancak yine de bu özellikte tohum bulunamıyorsa, bir işlem görmemiş yerel tohumların ve gen transferi yapılmamış melez tohumların kullanılmasına izin verilmektedir.
Bu konuda belgelendirme kuruluşları, üreticilerin kullandığı tohum, fide ve fidanları denetlemekte, hatta tohum alımına yönelik faturaları incelemekte ve gerekli görmesi durumunda tohumları analiz ettirmektedir.
Ekolojik üretimde en önemli nokta, uygun yöntemler ile üretilen ürünlerin tüketicilere sunulmadan önce kontrol ve belgelendirme çalışmalarının yapılmasıdır. Ekolojik ürünler üzerine konulacak etiketler, tüketicilerin bu ürünlere güven duymasını sağlamaktadır. Tüketiciler artık sadece sağlıklı olmak açısından değil doğanın korunması güdüsüyle de hareket etmektedir. İnsanlarda doğayı koruma bilinci yükselmektedir. Bu etiketler, üretici firmaların ne kadar çevre dostu olduklarını, doğaya karşı ne kadar duyarlı olduklarını ve çevreyi korumaya yönelik gereklilikleri ne kadar yerine getirdiklerini kanıtlamaktadır.
TÜRCERT Teknik Kontrol ve Belgelendirme A.Ş. bu temel düşüncelerden yola çıkarak ECOMark® ekolojik ürün standardını geliştirmiş ve belgelendirme çalışmalarını başlatımıştır. ECOMark® ekolojik ürün belgesini taşıyan ürünler, tüketicilerin çevre dostu ürünlere daha fazla yönelmelerine imkan sağlamaktadır.
ECOMark® ekolojik ürün standardı tasarlanırken ülkemiz koşulları dikkate alınmıştır. ECOMark® ekolojik ürün belgesi alan işletmeler rekabet üstünlüğü kazanmakta ve ürünlerinin güvenilirliğini tüketicilere kanıtlamış olmaktadır.
ECOMark® ekolojik ürün belgesi sadece ülkemizde değil, Avrupa Birliği ülkelerine ve başka yabancı ülkelere gönderilecek ürünler için de geçerlidir. Genel olarak ECOMark® ekolojik ürün standardı kapsamı şu şekildedir:
• Üretim doğal ortama zarar vermeden veya belli sınır değerler içinde gerçekleştirilmektedir.
• Üretim doğal koşullar çerçevesinde yapılmaktadır.
• Ürünler doğal ortamda çok çabuk ve kendiliğinden yok olmaktadır.
• Ürünler üzerindeki ambalaj maddesi doğaya zarar vermemektedir.
• Belge, ürünlerin kalitesini kanıtlamasa da öemli ölçüde kaliteli olduğunu göstermektedir.
